Sposoby rozgrywania zawodów siłowych |
Z szeregu bojów będących sprawdzianami siły w latach
rozkwitu amerykańskich sprawdzianów siły (lata 60-te
XX wieku) wybiły się cztery podstawowe ćwiczenia:
unoszenie przedramion ze sztangą (bicepsy),
wyciskanie sztangi z klatki piersiowej leżąc
(mm. piersiowe, barki i tricepsy), przysiady
ze sztangą na barkach oraz martwy ciąg.
Zawody odbywały się początkwo przy konkursach na
najlepiej zbudowanych mężczyzn, czyli szeroko pojmowanej
kulturystyce, później już istniały samodzielnie.
Zawody rozgrywano bardzo dowolnie: w formie dwu-,
trój- i czwórboju. Do dwu- i trójboju
stosowano różne kombinacje ćwiczeń oraz różną kolejność.
Najczęściej byly to: wyciskanie leżąc + przysiady
oraz wyciskanie leżąc + przysiady + martwy ciąg,
wykonywane w tej kolejności. Czasami zamiast przysiadów
stosowano w dwuboju martwy ciąg. Ten bój wykonywany
był zawsze jako ostatni z bojów. W czwórboju siłowym
najczęściej stosowano następującą kolejność: unoszenie
przedramion + wyciskanie leżąc + przysiad + martwy
ciąg.
Pierwsze oficjalne
orzeczenie o rekordach w bojach siłowych podjęto
5-go grudnia 1958 roku na spotkaniu Narodowej Komisji
Podnoszenia Ciężarów federacji AAU (The Amateur
Athletic Union, pierwszy związek sportowy w USA
zrzeszający siłaczy, w tym ciężarowców, a później
trójboistów). Do tej pory zawodnicy podnosili ciężary
w przeróżnej formie, nierzadko stosując niemalże
ekwilibrystykę. Na tym spotkaniu uchwalono oficjalne
rejestrowanie rekordów w bojach siłowych na zawodach
organizowanych pod egidą AAU lub w połączeniu z
oficjalnymi zawodami podnoszenia ciężarów (ówczesny
trójbój olimpijski). Na takich zawodach eliminowane
byłyby przeróżne dziwne ćwiczenia, rejestrując ujednoliconą
formę wykonania podstawowych bojów. Standardy takie
narzuciły przepisy federacji AAU opublikowane w
latach 1961-62.
12 czerwca 1964
r. na Kongresie AAU uchwalono, że unoszenie przedramion
ze sztangą, jako angażujące tylko małe mięśnie,
zostaje usunięte z listy bojów. Ewentualnym zamiennikiem
mogłoby być wyciskanie olimpijskie, czyli wyciskanie
w pozycji stojącej stosowane przez ciężarowców.
Podnoszenie siłowe byłoby realizowane w następującej
konwencji: wyciskanie leżąc jako pierwszy bój, nasępnie
przysiad i martwy ciąg. Do poniższych przepisów
wyciskania leżąc dołączono ograniczenie szerokości
uchwytu sztangi: dłonie nie mogły być rozstawione
szerzej niż 32 cale (dzisiejsze 81 cm) pomiędzy
palcami wskazującymi.
Ze względu na poszerzenie
i ujednolicenie przepisów wykonania bojów siłowych
oficjalne rekordy w bojach siłowych postanowiono
rejestrować od 1 lipca 1964 roku. Oficjalne kategorie
wagowe w funtach to 123, 132, 148, 165, 181, 198
i +198 (w kg odpowiednio: 56, 60, 67,5, 75, 82,5,
90 i +90). (Jako ciekawostkę podam, że w latach
60-tych XX wieku rozważano, podobnie jak obecnie,
redukcję tych siedmiu kategorii wagowych, jako zbyt
duża ilość...) Do porównania poziomu sportowego
zawodników o różnych wagach ciała stosowano
formułę Hoffmana (później przyjętą przez IPF
formułę Schwatz'a
i Malone'a,
a od roku 1997 obowiązującą do dzisiaj formułę
Wilks'a)
Przysiad ze sztangą na barkach |
Wykonanie
Zawodnik musi przyjąć
pozycję pionową ze sztangą w pozycji poziomej na
barkach, dłonie trzymające gryf, stopy płasko na
pomoście (dozwolone jest użycie podstawki pod pięty
nie wyższej niż 2 cale). Sztanga trzymana jest nieruchomo
przez 2 sekundy. Upływ czasu mierzony jest od sygnału
sędziego. Stopy muszą być w tej samej linii, ich
rozstawienie jest dowolne. Po sygnale sędziego,
zawodnik zgina kolana i obniża tułów do momentu
gdy górne powierzchnie ud znajdą się poniżej równoległego
ułożenia względem powierzchni pomostu. Zawodnik
powraca do pozycji pionowej bez odbijania, blokuje
kolana i utrzymuję taka pozycję przez 2 sekundy.
Ten czas wyznacza sygnał sędziego.
Uwagi
Zawodnik może użyć dowolnej
metody do umieszczenia sztangi na barkach przygotowując
się do ćwiczenia. Żadna część nóg, oprócz kolan,
nie może być pokryta bandażem standardowej długości.
Sztanga ułożona jest na barkach nie niżej niż jeden
cal poniżej szczytu mięśnia naramiennego. Wolno
użyć do sztangi wyściółki, nie szerszej niż 12 cali.
Przyczyny niezaliczenia
- nieprzestrzeganie
sygnałów sędziego podczas wykonywania ćwiczenia;
- odbicie w punkcie rozpoczęcia wstawania;
- zmiana pozycji sztangi;
- zmiana pozycji rąk na gryfie;
- więcej niż jedna próba wstawania;
- niemożność przyjęcia wyprostowanej postawy na
rozpoczęcie i zakończenie ćwiczenia;
- dotknięcie sztangi przez nakładaczy;
będą przyczyną niezaliczenia danego podejściu zawodnikowi.
 |
 |
 |
Zastosowanie
podkładki pod pięty. |
Wyściółka
w formie owinięcia na gryfie.
Zwraca uwagę brak zacisków na końcach gryfu.
|
Wyściółka
w formie kołnierza |
 |
 |
|
Poduszka
jako wyściółka.
Krawędź pomostu jako podkładka pod pięty. |
Brak
uchwytu gryfu rękami.
Takie techniki miały korygować przepisy. |
|
Unoszenie sztangi oburącz |
Wykonanie
Pierwszy ruch
Sztanga musi leżeć poziomo przed stopami zawodnika,
chwycona obu rękami, dłońmi do przodu. Zawodnik
przyjmuje wyprostowaną pozycję, ze sztangą spoczywającą
z przodu na wyprostowanych ramionach. Sztanga trzymana
jest nieruchomo przez 2 sekundy. Upływ czasu mierzony
jest od sygnału sędziego. Stopy muszą być w tej
samej linii, nie szerzej niż 16 cali od siebie.
Drugi ruch
Po sygnale sędziego sztanga jest podnoszona
ciągłym ruchem po łuku poprzez unoszenie przedramion
do górnej części ramion do momentu osiągnięcia punktu
pomiędzy podbródkiem i obojczykiem zawodnika. Tę
pozycję należy utrzymac przez 2 sekundy. Upływ czasu
mierzony jest od sygnału sędziego.
Uwagi
Zawodnik niezdolny do
wyprostowania ramion musi poinformować o tym sędziego
przed podejściem.
Przyczyny niezaliczenia
- zmiana położenia
ciała lub głowy w stosunku do stałej pionowej pozycji
w trakcie wykonywania unoszenia;
- ruch łokci w bok;
- brak pełnego wyprostu ramion na rozpoczęcie boju;
- niejednolity ruch sztangi lub barków;
- ruchy ciała podczas unoszenia;
- huśtanie sztangi;
- uginanie kolan;
- podniesienie pięty lub palców stóp;
- nieprzestrzeganie sygnałów sędziego nakładaczy;
będą przyczyną niezaliczenia danego podejściu zawodnikowi.
|
 |
|
|
Czysta
forma unoszenia przedramion. |
|
Wyciskanie leżąc oburącz |
Wykonanie
Zawodnik może wybrać jedną z dwóch pozycji na ławeczce,
które muszą być utrzymane podczas wykonywania boju.
1) Z głową, tułowiem i nogami rozciągniętymi na
ławce, zablokowanymi kolanami, piętami na ławce.
2) Z głową, tułowiem (wliczając pośladki) rozciągniętymi
na ławce, stopami ułożonymi płasko na pomoście.
Przed rozpoczęciem wyciskania sztanga musi spoczywać
nieruchomo na klatce piersiowej przez 2 sekundy.
Upływ czasu mierzony jest od sygnału sędziego.
Po sygnale sędziego sztanga jest wyciskana pionowo
do wyprostowanych ramion i zatrzymana na 2 sekundy.
Upływ czasu mierzony jest od sygnału sędziego.
Uwagi
Zawodnik może w dowolny
sposób umieścić sztangę na klatce do rozpcozęcia
wyciskania. Szerokość ławki nie może być mniejsza
niż 10 cali i większa nić 12 cali. Jej wysokość
nei mniejsza niż 14 cali i nie większa niż 18 cali.
Jeśli tułów zawodnika i górna powierzchnia ławki
nie mają kolorystycznie odpowiedniego kontrastu
by umożliwić sędziom dostrzeżenie możliwych ruchów
pośladków, to ławeczka będzie pokryta odpowienim
materiałem.
W tym boju sędziowie i sędzia mogą przyjąć dowolną
pozycję dla znalezienia najlepszego punktu widoczności.
Przyczyny niezaliczenia
- każda zmiana przyjętej
pozycji podczas podnoszenia;
- oderwanie głowy, pleców, pośladków lub nóg zawodnika
od ławeczki;
- przesunięcie tychże;
- każda forma mostkowania;
- kołysanie lub odbijanie sztangi od klatki;
- wpuszczanie sztangi w klatkę;
- nierównomierne prostowanie ramion;
- dotykanie sztangi przez asekurację przed sygnałem
sędziego;
- nieprzestrzeganie sygnałów sędziego nakładaczy;
będą przyczyną niezaliczenia danego podejściu zawodnikowi.
 |
 |
 |
Pierwszy
sposób wyciskania. |
Drugi
sposób wyciskania.
Nieograniczone przepisami
rozstawienie dłoni na gryfie. |
Nieograniczona
szerokość uchwytu.
Przepisy miały ograniczyć m.in.
takie oto ułożenie stóp na pomoście. |
 |
 |
 |
Prawidłowe
położenie gryfu
na klatce piersiowej w pozycji starttowej. |
Zagłębienie
sztangi w klatce piersiowej pozwodujące brak
komendy sędziego
do wyciskania. |
Jedna
z osobliwych form wyciskania,
przy pomocy której pobijano spektakularne rekordy,
a której miało zapobiec przestrzeganie przepisów. |
Martwy ciąg oburącz |
Wykonanie
Sztanga musi zostać uożona
poziomo z przodu zawodnika, trzymana dowolnym uchwytem
i podnoszona jednym ciągłym ruchem do momentu uzyskania
wyprostowanej pozycji. Na zakończenie boju kolana
muszą być zablokowane i barki odciągnięte. Sygnał
sędziego wskaże moment kiedy sztanga trzymana jest
bez ruchu w pozycji końcowej.
Przyczyny niezaliczenia
- zatrzymanie sztangi
przed osiągnięciem końcowej pozycji;
- niemożność wyprostowania się;
- niemożność zablokowania kolan;
- podpieranie gryfu udami;
- obniżenie sztangi przed sygnałem sędziego.
będą przyczyną niezaliczenia danego podejściu
zawodnikowi.
|
 |
|
|
Obwiązany
bandażem gryf
- forma zwiększenia przyczepności
powierzchni gryfu do dłoni zawodnika. |
|
Uwagi końcowe |
W powyższych przepisach zwraca uwagę dwusekundowe
wstrzymywanie ruchu w celu znieruchomienia sztangi.
Obecnie wydaje się ono zbyt restrykcyjne, jednak
wszyscy zawodnicy poddawani byli tej procedurze,
co czyniło bój bardziej sprawiedliwym. Spadek wyników
w roku 1962 w wyniku 2-sekundowego zatrzymywania
sztangi na klatce wyniósł u zawodników niskich kategorii
wagowych 5-10 funtów (2,5-5 kg), natomiast w kategorii
superciężkiej czyli powyżej 90 kg wynosił po 30-70
funtów (15-35 kg).
Początkowy brak ograniczenia szerokości uchwytu
przy wyciskaniu leżąc skłaniał zawodników do poszerzania
rozstawienia dłoni na gryfie, dzięki czemu skracali
ruch wyciskania. Zezwolenie na stosowanie wyściółki
pod gryf owocowało przedziwnymi formami jej zastosowania
(co widać na zdjęciach). Podobnie możliwość stosowania
podkładki pod pięty, której funkcję mógł pełnić
pomost. Pozytywnym przepisem nie dopuszczającym
do nadmiernego wygięcia kręgosłupa było zabronienie
wszelkich form mostkowania.
Ogólnikowość przepisów powodowała zastosowanie zasady
"to co nie zabronione jest dozwolone",
co widać na powyższym zdjęciu z martwego ciagu z
roku 1968.
Obecnie przepisy,
bazujące na tych pierwszych z początku lat 60-tych
ub. wieku, są tak skonstruowane, że nie pozostawiają
wiele możliwości zawodnikowi w celu ułatwienia sobie
boju. Aczkolwiek wykorzystanie hipermostka dowodzi,
że nie są one w pełni doskonałe.
|