Nietypowe
przypadki |
Klasyczna formuła Wilks'a podaje współczynniki zależne od wagi
ciała z dokładnością do 100 g. Obejmuje zakres
40-205,9 kg dla mężczyzn i 40-150,9 kg dla kobiet. Zatem
waga ciała moze trojako odbiegać od istniejącej tabeli
współczynników:
-
waga ciała jest mniejsza niż
uwzględniona w tabeli
-
waga ciała jest wieksza niż
w tabeli
-
waga ciała podana jest z
większa dokładnością niż 100 g.
Dokładność większa od
nominalnej może również występować w przypadku wagi zbyt małej
i zbyt dużej. W tym ostatnim przypadku, ze względu na sposób
stosowania formuły Wilks'a, nie bierzemy jej pod
uwagę.
Różnice
między interpolacją liniową a rzeczywistymi
współczynnikami |
Gdy
waga ciała jest dokładniejsza niż 100 g, należy użyć
interpolacji liniowej do wyliczenia właściwego współczynnika
Wilksa. Interpolacja liniowa jest tylko przybliżeniem mającym
zapewnić lepsze porównanie poziomu sportowego zawodników niż
brak zróżnicowania współćzynników pomimo różnej wagi ciała. W rzeczywistości zawodnik ze
współczynnikiem interpolowanym otrzymuje zawyżoną ilość
punktów.
Rys. 1. Przebieg
współczynników dla kobiet i mężczyzn
Z
rys.1. widać, że wraz ze wzrostem wagi ciała różnica pomiędzy
współczynnikami w określonym przedziale maleje. Powoduje to,
że wartość rzeczywistych współczynników maleje szybciej niż
liniowe przybliżenie - co widać wyraźnie na rys.2.: wartość
wsp_in jest większa od wartości wsp_rz. Praktycznie
przyjmujemy, że różnica wsp_in - wsp_rz, jest
pomijalnie mała i nie uwzględniamy jej w wyliczeniach.
W jednym przypadku można wziąć ją pod uwagę: gdy dwóch
zawodników uzyskuje ilość punktów, z których jeden z nich miał
wyliczoną wartość poprzez interpolację liniową, to lepszy jest
zawodnik ze współczynnikiem wziętym sztywno z tabeli. Na
zawodach różnica wsp_in - wsp_rz nie jest brana pod
uwagę i obaj zawodnicy będa równo traktowani pod wzgldem
zajętego miejsca w punktacji na najlepszego zawodnika.
Należy przy tym pamiętać, że
obecne współczynniki, podane z dokładnością do 4-go miejsca po
przecinku, są przybliżeniem faktycznie wyliczonych. Dlatego
interpolacja najlepiej sprawdza się dla zawodników z niskich
kategorii, w których wzrost wagi ciała o 100 g powoduje
stosunkowo duży spadek współczynnika - patrz rys.1.
Rys. 2. Porównanie
współczynnika rzeczywistego i inetrpolowanego
Uśrednianie
współczynników |
Najczęściej występującym przybliżeniem współczynników
jest ch uśrednienie. Może wystąpić w przypadku stosowania na
ważeniu wagi dziesiętnej z wyraźną podziałką co 100 g lub przy
zastosowaniu wagi elektronicznej podającej wskazania z
dokładnością do 50 g. W pierwszym przypadku ustawienie
obciążnika na niższej wadze powoduje podwyższenie "dziubka",
zaś ustawienie na wyższej o 100 g obniża ruchomy "dziubek"
poniżej "dziubka" stałego. Zawodnik może wtedy domagać się
wpisania wagi uśredniowej czyli podzielnej przez 50 g. W
przypadku wagi ciała podzielnej przez 50 g i niepodzielnej
przez 100 g, stosujemy zwykłą średnią arytmetyczną
najbliższych współczynnków z tabeli dla wagi lżejszej i
cięższej od rzeczywistej:
wsprzecz =
0,5 * (wspwiększy + wspmniejszy)
Na rys. 3. widac przykład
takiego uśrednienia dla wagi ciała równej 70,25 kg. Z tabeli
znajdujemy współczynnik dla wagi 70,2 kg - wspwiększy
= 0,7478, oraz wspmniejszy = 0,7469. Podstawiając
do wzoru otrzymujemy:
wsprzecz = 0,5 * (0,7478 + 0,7469) = 0,5 * 1,4947 =
0,74735. Taki współczynnik przyjmujemy do obliczenia
punktów Wilks'a.
Rys. 3. Schemat uzyskiwania
współczyników dla dokładności 50 g
Interpolacja
liniowa praktycznie |
Dla wag
elektronicznych mogących podawać wynik z dokładnością do 10 g
stosujemy standardową interpolację liniową. Praktycznie, jak
widać z rys.4. dzielimy różnicę pomiędzy najbliższymi
współczynnikami z tabeli (jak opisano wyżej) przez 10.
Uzyskany wynik mnożymy końcówkę wagi w postaci cyfry i
odejmujemy od wyższego współćzynnika.
Dla przykładu obliczymy współczynnik dla wagi 70,23.
Najbliższy większy współczynnik z tabeli wynosi 0,7478,
najbliższy mniejszy - 0,7469. Różnica między nimi wynosi
0,0009. Podzielona przez 10 wyniesie: 0,0009 / 10 = 0,00009.
Ten wynik mnożymy przez ostatnią cyfrę rzeczywistej wagi ciała
- 3: 0,00009 * 3 = 0,00027. To jest wartość pomniejszenia
współczynnika dla wagi 70,2 kg. Teraz wystarczy tę wartość
odjąć od wartości większego współczynnika, by otrzymać
współczynnik interpolowany: 0,7478 - 0,00027 = 0,74753. Co
widać na rys.4.
Rys. 4. Schemat uzyskiwania
współczyników dla dokładności 10 g
Interpolacja
liniowa teoretycznie |
W
poprzednim przykładzie zastosowaliśmy klasyczną interpolację.
Z rys.5. dobrze widać graficzne zależności pomiędzy wagą
rzeczywistą i współczynnikiem interpolowanym a najbliższymi
współczynnikami wziętymi z tabeli. Na podstawie twierdzenia
Talesa szybko otrzymujemy proporcję:
odcinek wc2-wc_rz
pozostaje w takiej proporcji do odcinka wc2-wc1 jak
odcinek wsp2-wsp_in do odcinka wsp2-wsp1.
Rys. 5. Schemat obliczenia
współczynnika interpolowanego
Określając długości odcinków
jako różnicę wartości znanych współczynników i wagi ciała
otrzymamy:
długość odcinka
wc2-wc_rz wynosi wcwiększa - wcrzecz
długość odcinka wc2-wc1 wynosi wcwiększa - wcmniejsza
długość odcinka wsp2-wsp_in wynosi wspinterpolowany -
wspmniejszy
długość odcinka wsp2-wsp1 wynosi wspwiększy - wspmniejszy
dla uproszczenia dalszych obliczeń pozostawię w indeksach
tylko jego pierwsza literę
wcw
- wcr
|
= |
wspi
- wspm
|
wcw
- wcm |
wspw
- wspm |
Zatem
(wcw - wcr)
* (wspw - wspm) = (wcw - wcm)
* (wspi - wspm)
Co daje
wspi - wspm |
= |
(wcw
- wcr) * (wspw - wspm)
|
wcw
- wcm |
a następnie
wspi |
= wspm
+ |
(wcw
- wcr) * (wspw - wspm)
|
wcw
- wcm |
i ostatecznie otrzymujemy
końcowy wzór na interpolację liniową
wspi |
= wspm
+ |
wcw
- wcr
|
* (wspw - wspm) |
wcw
- wcm |
Można sprawdzić powyższy
wzór na przykładzie wyżej:
wspi |
=
0,7469 +
|
70,3
- 70,23
|
* (0,7478 - 0,7469) |
70,3
- 70,2 |
wspi |
= 0,7469
+ |
0,07
|
*
0,0009 |
0,10 |
wspi = 0,7469 +
0,7 * 0,0009 = 0,7469 + 0,00063 = 0,074735
Otrzymaliśmy więc dokładnie
taki sam wynik jak w poprzednim przykładzie wychodząc z trochę
innej proporcji.
|