Historia sprawdzianów siły i tężyzny fizycznej sięga swymi korzeniami starożytnej Grecji, gdzie  wcieleniem męskiej siły był mityczny Herakles. Jako niemowlę zdusił dwa jadowite węże, w 18-tym roku życia gola pięścią zabijał lwa, jako dorosły mężczyzna dokonywał wielu wspaniałych czynów: zwyciężał smoki, potwory, łamał drzewa i wyrywał je z korzeniami, a raz nawet Atlas złożył na jego barkach sklepienie niebios. Herakles pozostał w pamięci ludzkiej jako symbol - siły; często siłacze zapożyczali jego łacińskiej wersji imienia - Herkulesa. Siłacze greccy zatrzymywali wozy ciągnięte przez dwójkę lub trojkę koni, podnosili głazy i mocowali się miedzy sobą. W czasach nowożytnych siłacze popisywali się łamaniem podków, wyginaniem żelaznych sztab, rozrywaniem łańcuchów krępujących ciało, a nawet rozwalaniem bram grodowych. XIX wiek przyniósł pewne usprawnienie w eksponowaniu i pomiarze siły: podnoszono, rwano lub podrzucano ciężary metalowe o określonej wadze w jak największej ilości powtórzeń. Przełomem okazał się rok 1885, kiedy to w Petersburgu, w carskiej Rosji, powstała pod kierownictwem doktora Władysława Krajewskiego pierwsza na świecie szkoła siłaczy. W tymże mieście, w 1897 roku zorganizowano I -Ogólno Rosyjskie Mistrzostwa, gdzie jako przyrządu startowego użyto nieobrotowej sztangi. W 4 konkurencjach, podrzucie oburącz 5 i jednorącz oraz wyciskaniu oburącz i jednorącz, startowało 5-ciu zawodników dając podwaliny nowoczesnemu podnoszeniu ciężarów. A już w rok później w Wiedniu rozegrano I Mistrzostwa Świata w Podnoszeniu Ciężarów. Klasyczne podnoszenie ciężarów - wyciskanie, rwanie i podrzucanie sztangi - ustaliło się znacznie później, bo dopiero w 1937 roku na XX Mistrzostwach Świata. Rok 1972 przyniósł wycofanie z konkurencji wyciskania, jako szkodliwego dla zdrowia (bardzo silne przeciążenia kręgosłupa). Od tego czasu sport ciężarowy nazwano dwubojem olimpijskim.

         Równolegle z podnoszeniem ciężarów rozwijały się inne formy sprawdzianów siły absolutnej: w  Hiszpanii sportem narodowym jest piedra, gdzie konkurencją jest podnoszenie wybetonowanej beczki z ziemi na kark; w  Kanadzie ponad głowę podnoszą drewniane bele. Jednak to właśnie trójbój siłowy uznano za najbardziej miarodajny sposób zmierzenia siły absolutnej człowieka.

         Na długo przed pojawieniem się trójboju siłowego najstarszym i najwszechstronniejszym ze sprawdzianów siły było podniesienie z ziemi dużego ciężaru – czy to w formie obłej, jak głazy, czy kanciastej, jak drewniane bele, czy też bardziej wyszukane jak cyrkowe występy ubiegłowiecznych siłaczy. Historia pojedynczych bojów składających się na trójbój siłowy początkowo rozwijała się równolegle z konkurencjami prowadzącymi do powstania podnoszenia ciężarów. Jako pierwszy z bojów zaistniał najbardziej naturalny i najłatwiejszy do wykonania – martwy ciąg.

Jednak dopiero wiek XIX zaprowadził ograniczenie rodzajów sprawdzianów i bardziej precyzyjne przepisy. Jedne z pierwszych konkursowych przepisów, opracowane w 1857 r. w Austrii, weryfikowały 120 różnych bojów, z czego 6 z podnoszeniem między nogami, stojąc w rozkroku, i 7 bojów z uchwytem przeciwstawnym dłoni. Dominującą formą drugiej połowy XIX wieku było, podobnie jak u ciężarowców, podnoszenie ciężarów jedną ręką. Atleci przekraczali w tym boju 200 kg. Martwy ciąg wykonywany najpierw prawą ręką, później lewą i na koniec oburącz stał się standardowym sprawdzianem w konkursach krajowych i międzynarodowych siłaczy. Na początku XX wieku ciężary podnoszone oburącz sięgały 300 kg przy wadze ciała siłaczy 85-95 kg. Lata 20-te to wzrost wyników do 360 kg fenomenalnego Niemca Hermanna Goerner’a (waga ciała 100 kg) i nie pobity do dzisiaj rekord w podnoszeniu ciężaru jedną ręką – 333 (!) kg w 1920 roku. Konkurencję tą skutecznie rozwijali ciężarowcy wygrywając przeróżne konkursy i zawody.

Kobiety rzadko konkurowały w martwym ciągu, sprawdziany siły odbywały się na sposób cyrkowy z uwidocznieniem widzom potężnego ciężaru, lecz bez stosowania przepisów ograniczających dowolność pokazu. Niemniej w 1926 roku francuska kobieta, Mile Jane de Vesley podniosła 178 kg w 1926 r.

        Lata 40-te XX wieku przyniosły dalszy postęp w martwym ciągu – coraz powszechniejsze stały się ciężary przekraczające 300 kg. Największym chyba wyczynem wykazał się 38-letni ciężarowiec, Amerykanin Bob Peoples, podnosząc nachwytem sztangę ważącą 329 kg przy wadze ciała niespełna 86 kg. Inny ciężarowiec, Paul Anderson, w 1958 r. podniósł 372 kg przy wadze ciała ponad 163 kg.

   Autor tekstu i copyright ©  Arkadiusz Znojek, wszelkie prawa zastrzeżone